Op zaterdag 5 juli 2025 is het Plastic PeukMeuk in Nederland. In het hele land komen opruimhelden dan in actie om peuken te rapen én te tellen, in Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Eindhoven, maar ook in kleine dorpskernen. En in het buitenland.

Dat is broodnodig, want het sigarettenfilter -het meest gevonden en giftigste stuk zwerfafval- ligt overal op straat. Dagelijks belandt er op de Nederlandse straat en in de natuur een nieuwe vrachtwagenlading vol aan peuken. Uit onderzoek blijkt dat één enkele peuk tot 1000 liter water kan verontreinigen. PeukMeuk wordt al sinds 2019 georganiseerd door het Plastic Peuken Collectief, met Het Peukenmeisje Bernadette Hakken als boegbeeld. Dit jaar komen in Nederland en in het buitenland rapers in actie die zo de roep op een politieke oplossing te versterken. Vorig jaar stond de teller op meer dan een half miljoen geraapte peuken in één uur tijd.

Vorig jaar gingen op deze actiedag in heel Nederland en in het buitenland duizenden mensen de straat op, gewapend met afvalgrijper, pincet of handschoenen. Samen raapten zij ruim 500.000 sigarettenfilters. “De onvrede over peukenvervuiling wordt steeds groter, zowel in de politiek als de samenleving. Daarom groeit het draagvlak voor een verbod op sigarettenfilters nu snel”, aldus organisator Bernadette Hakken, alias Het Peukenmeisje.

Onzichtbare milieuramp
In Nederland worden elk jaar zo’n 10 miljard sigaretten verkocht. Naar schatting belandt tweederde niet in de asbak, maar op straat, in de natuur of in het water. Ze zijn klein maar absoluut niet onschuldig. Bijna alle sigarettenfilters zijn gemaakt van celluloseacetaat, een kunststof die uit elkaar valt in vervuilende microplastics. Daarnaast lekt een peuk enorme hoeveelheden toxische stoffen die het bodem- en waterleven verstoren. De sigarettenfilter is, in aantal, de grootste vorm van plasticvervuiling wereldwijd. Anton Damen, alias de Plandelman: “We ervaren op dit moment een Peukenapocalypse. De meest gehoorde verzuchting van deelnemers aan cleanup-evenementen, zoals recent de Utrechtse Plandelweek, is dat er tegen de massa’s peuken niet op te rapen valt. En dat klopt ook, met 6,6 miljard achtergelaten peuken in Nederland. Ik stel daarom vaak bij deelnemers een limiet voor van maximaal aantal op te ruimen peuken om plandelburnout te voorkomen. Want wil je elke peuk die je tegenkomt oppakken, dan komt je letterlijk geen stap verder.

Doe (en tel) mee!
Om dat in Europees verband te regelen werd onlangs door Fair Resource Foundation de campagne No Plastic Filter gelanceerd. Op dat platform worden steunbetuigingen verzameld, informatie verzameld en kan iedereen zich ook aanmelden voor PeukMeuk/No Butts Day 2025: https://noplasticfilter.org/